2020310121517886.jpg

Kremlin’in petrol stratejisi bir petrol savaşının ilk adımı mı?

Rusya, kaya petrolü sanayisini yenilgiye uğratmak ve Amerika'dan petrol savaşının intikamını almanın petrol fiyatlarını düşürmeden mümkün olmadığını biliyor. Bu bağlamda “Gazprom Bank” analisti Kirill Kanunov, petrol varil fiyatının iki dolardan az olmasıyla birlikte, Amerikan kıtasının petrol rezervinin yarısından fazlasının zarar göreceği ve ABD'li şirketleri iflasın eşiğine getireceğini söyledi

14 Mart 2020 Cumartesi

İNTİZAR - Petrol fiyatları son haftalarda keskin bir gerileme yaşadı. Öyle ki Ocak ayının başlarından beri petrol fiyatları yüzde 30 oranında düştü. Bugün, petrol üreten büyük ülkeler arasında soğuk savaş haberlerinin ardından bu stratejik ürünün fiyatı bir kez daha yüzde 9 oranında düşüş yaşadı. Böylelikle petrol fiyatları 20 yılın en düşük seviyesini gördü.

Bu arada korona virüsünün patlak vermesinin ardından petrol talebinin düşüşü Çin rafinerisinin petrol arıtma kapasitesini azaltmasıyla sonuç verdi. Bu bağlamda, çok sayıda rapor, Asya rafinerisinin teknik sorunlar yaşayan bazı kısımların onarımı ve restorasyon çalışmaları kapsamında önümüzdeki Nisan ayında tatile gireceğini ve bunun da petrol talebini azaltacağını vurguluyor. Bu noktada, petrol fiyatlarındaki bu düşüşün geçtiğimiz son yıllar boyunca bir günde yaşanan en büyük düşüşlerden biri olduğuna dikkat çekmek gerekiyor.

İlgili bağlamda, haber kaynakları OPEC üyesi ülkeleri bakanları ve bu kuruluşa üye olmayan petrol kaynağı ülkelerin bakanları arasında geçtiğimiz hafta Viyana'da, korona virüsünün yayılmasından dolayı petrol fiyatlarının düşüşünü engellemek üzere özel bir toplantı düzenlediğini duyurdu. Ancak bu toplantı elle tutulur bir sonuç alamadan sonlandı. Bu durum, OPEC'in en büyük petrol üreticisi olan Suudi Arabistan Krallığı ile OPEC dışındaki en büyük petrol üreticisi olan Rusya arasında yaşanan anlaşmazlıktan kaynaklandı. Suudi Arabistan üretimi düşürmek ve aynı zamanda üye olmayan ülkelerin de bu sürecin bir parçası olmasını istedi. Buna karşın Rusya ise hisselerini düşürmeye şiddetle karşı çıktı.

Riyad ve Moskova arasındaki anlaşmazlıkların ardından, Suudi Arabistan Krallığı petrol üretimini günlük iki milyon varile çıkarmayı planladığını açıkladı. Bu durum, Rusya ve Suudi Arabistan arasında “OPEC PLUS” anlaşmasının çöküşü olarak yorumlanabilir. Diğer yandan, Riyad Asya'daki müşterilerini korumak için aylık petrol satış fiyatını düşürmek zorunda kalacak gibi görünüyor. Burada ise, böyle bir anlaşmazlığa yol açan köklü sebebin ne olduğu ve bu sürecin bu yönde devam edip etmeyeceği soruları akıllara takılıyor.

Rusya'nın sert direnişi

Moskova'nın petrol üretimini düşürmeyi reddetme ısrarı, Cenevre petrol görüşmelerinin başarısızlığının temel sebebidir. Peki, özellikle de petrol fiyatlarının düşürülmesinde en keskin etkiyi Moskova görürken bu güçlü ısrarın sebebi nedir?

Rusya'nın ham petrol üretimi, Kasım 2019 tarihinde günlük 10 milyon 836 bin varilden, Mart 2020 tarihinde günlük 10 milyon 853 bin varile yükseldi. Bu, ülkenin petrol üretiminde artışa işaret ediyor. Ülkenin 2020 yılının Ocak ayında gösterdiği ekonomik büyüme, önceki aylara göre yüzde 2.3'ten yaklaşık 1.6 oranında azaldı. Ağustos 2019 tarihinden beri büyüme oranında görülen bu düşüş, esas olarak sanayi üretimindeki düşüşten kaynaklanıyor. Bu şartlar altında Moskova'nın petrol üretimini düşürmeye karşı direnmesi hakkındaki varsayımlar, Kremlin'in ülke bütçesini dengeleyebilmek için ihtiyaç duyduğu petrol gelirlerini korumasının önemini vurgulayabilir.

Doğal olarak, eğer bu varsayımlar doğruysa Moskova, petrol üretimini artırmaya niyetlenen Suudi hükumetinin gerçekleştireceği intihar girişimini beklemiyordu. Dolayısıyla Moskova ve Riyad önümüzdeki günlerde petrol üretimi konusunda anlaşmak üzere müzakerelere başlayabilir. Asıl varsayım ise, Rusların maliyetsiz bir kazanç elde etmek istemesi ve bu yüzden petrol fiyatlarını düşürmeden petrol üretim seviyesini koruyarak ilerlemek için çok çaba sarf ettiği yönündedir.

Ancak, bununla ilgili ortaya atılan bir diğer varsayım ise, Rusya'nın petrol fiyatlarındaki düşüşe karşı 6 ila 10 yıl savaşabilecek kapasiteye sahip olduğunu söylüyor. Rusya Maliye Bakanlığı, ülkenin refahı için ulusal para fonu rezervlerinin, petrol fiyatları varil başı iki doların altına düşse bile önümüzdeki 6 ila 10 yıl süresince bütçe açığını telafi edeceği ve hükümetin sosyal yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır olduğunu açıkladı. Bu varsayım, başta ABD olmak üzere bir dizi güçlü rakibin küresel pazara girmesinden sonra Rusya'nın küresel piyasada son dönemde gerileyen hisselerini artırmaya çalıştığını söylüyor.

Burada işaret edilmesi gerek bir diğer nokta da, teknolojinin ilerlemesi sayesinde ABD'nin büyük miktarda kaya petrolü üretmeyi başarabilmesi ve dünyanın en büyük kaya petrolü üreticisi haline gelmesidir. Washington geçtiğimiz yıllar boyunca rakiplerine karşı kazanmak için Avrupalı müşterilerine ticari vergiler uygulamak gibi bir takım baskı yöntemleri de dâhil olmak üzere kazanmak için her şeyi kullandı.

Rusya, kaya petrolü sanayisini yenilgiye uğratmak ve Amerika'dan petrol savaşının intikamını almanın petrol fiyatlarını düşürmeden mümkün olmadığını biliyor. Bu bağlamda “Gazprom Bank” analisti Kirill Kanunov, petrol varil fiyatının iki dolardan az olmasıyla birlikte, Amerikan kıtasının petrol rezervinin yarısından fazlasının zarar göreceği ve ABD'li şirketleri iflasın eşiğine getireceğini söyledi. Ayrıca petrol fiyatlarında keskin bir düşüşün meydana gelmesiyle birlikte ABD'nin kaya petrolü sanayisinin de üç cepheli bir saldırıya uğrayacağını değerlendiren analist, bu cephelerin üretim eksikliği, yatırımcıların fosil yakıt şirketlerinin hisselerini tasfiye etmek istemesi ve şirket sahiplerine ağır borç yükünün binmesi olduğunu ifade etti.

Amerika'ya baskı varsayımı çok tehlikeli görünse de başarısı uzun bir zaman alacak ve Rus ekonomisi için vahim sonuçlar getirecektir. Bununla birlikte, birinci varsayımı destekleyenler, Rus yetkililerin yaptığı bu açıklamaları OPEC ile müzakere masasında propaganda aracı olarak kullanabilirler. Bu bağlamda, Rusya Maliye Bakanlığı yaptığı açıklamada durumu kontrol altına alabileceklerini ve Ruble değerinde keskin bir düşüşe engel olabileceklerini söylemişti. Açıklamada, Rusya'nın ulusal para fonunun Rus hükumetinin yükümlülüklerini yerine getirmesi ve ülkenin ekonomik istikrarını korumayı garanti ettiği belirtilerek, Ruble'nin değerinin düşmemesi için gerekirse para piyasasına girmeye hazır oldukları belirtilmişti.

Kaynak: Al-Waght
Çeviri: Merve Soydaş
Kategorideki Diğer Haberler
Öne Çıkan Haberler
İktibaslar