İNTİZAR - Son yıllarda Batı Asya bölgesinde meydana gelen gelişmeler, Siyonist rejim ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerin denkleminde yaşanan değişimler hakkında fazlasıyla şüphe uyandırıyor.
Bu noktada siyasi gözlemciler ve analistler, Suudi Arabistan liderliğindeki Arap ülkelerinin bölgedeki son gelişmelerde aldıkları yenilginin, Arap liderlerin Siyonistler ile ilişkileri normalleştirmesinin yolunu açtığını söylüyor. Haber kaynakları, Muhammed bin Selman'ın önderliğindeki Suudilerin, İsrail ve Amerika yönetiminin sevgisini kazanmak için, İran İslam Cumhuriyeti'nin liderlik ettiği Direniş Eksenine karşı düşmanca eylemler planladıklarına işaret ediyor.
Aynı kaynaklar, geçtiğimiz aylar içerisinde İsrailliler ile Arap ülkelerinin temsilcileri arasında çok sayıda anlaşma imzalandığına dikkat çekiyor. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun Umman Sultanlığı'na düzenlediği resmi ziyareti ve Bahreyn yönetiminin, İsrail Ekonomi Bakanı Eli Cohen'e Uluslararası Teknoloji Konferansına katılması resmi davet göndermesi de İsrail ile normalleşme sürecini gözler önüne seriyor.
Öte yandan haber kaynakları İsrail Başbakanı Netanyahu'nun, önümüzdeki günlerde Manama ve Hartum'a resmi ziyaret düzenleme olasılığından söz ediyor. Kaynaklara göre bahsi geçen temasların amacı, Araplarda başlayan “Tel Aviv ile ilişkileri normalleştirme” dalgasının arkasında yatan nedenleri araştırmak. Netanyahu bu temaslar ile aynı zamanda, Arap liderlerin, İsrail'in planlarını başarıya ulaştırma ve Siyonist rejim ile iyi ilişkiler kurma olasılığını ölçmeyi hedefliyor. Bu bağlamda, “Al-Waght” haber sitesi, İranlı siyaset uzmanı Majed Ghanad Bashi ile bir röportaj gerçekleştirdi.
Direniş liderlerinin artan gücünün karşısında Arap liderlerin kapıldığı korku, onları Tel Aviv ile kurdukları ilişkileri açığa çıkarmaya götürdü
Arap işleri uzmanı siyasi analist Majed Ghanad Bashi'ye göre, Arap ülkelerin çoğunluğunu Siyonist rejim ile ilişkileri normalleşmeye götüren sebebin arkasında, Direniş Ekseni'nin bölgedeki gücünün artarak gelişmesinde kaynaklı korkuları yer alıyor. Ghanad Bashi, Arap liderlerin geçmişte de Tel Aviv ile gizli ilişkiler içerisinde olduklarına, ancak Direniş Ekseninin gücünün Irak ve Suriye'de geliştiği ve arttığını hissettikleri için, İsrailli liderler ile mevcut ilişkilerini ve temaslarını açığa çıkarmaya karar verdiklerine dikkat çekti.
İranlı siyaset uzmanına göre, bu durumu iyi bir şekilde analiz edebilmek için, öncelikle İran'ın önderliğindeki Direniş Ekseninin bölgede artan gücünün, Arap başkentleri arasındaki bölgesel dönüşüm üzerinde bir başarısızlık durumu yarattığını iyi bilmek gerekiyor. Elbette ki bu psikolojik iklim, Amerika tarafından desteklenen Siyonist rejim tarafından oluşturulmuştur. Zira Siyonist medya Arap ülkelerini İran'dan korkutmak için ve Tel Aviv ile Washington ile yakınlaşmalarının, Arapları İranlılardan koruyacağına ilişkin çok sayıda yalan haber ve sahte analize yer veriyor.
Yemen savaşı yenilgisi, Arap ülkelerinin Siyonistler ile ilişkileri genişletmesine zemin hazırladı
Ghanad Bashi analizine şu sözlerle devam etti: “Arap liderlerini Siyonistler ile ilişkilerini açığa çıkarmaya götüren bir diğer önemli sebep ise, Yemen savaşında yaşanan son gelişmeler ve Suudi Arabistan ile BAE liderliğindeki Koalisyon güçlerinin bu anlamsız savaşta aldıkları yenilgi iyi okunduğunda anlaşılabilir. Suudi Arabistan'ın mazlum Yemen halkına karşı başlattığı bu vahşi savaşın başlangıcından bu yana yaklaşık dört yıl geçti. Buna karşın Arap koalisyonu sahada bugüne kadar defalarca başarısız oldu. Bu durum, Direniş Eksenine katılan Yemen hakkında Arap ülkelerinde derin bir endişe uyandırdı. Doğal olarak aynı bağlamda Siyonist rejim de Yemen'in Direniş Eksenine katılması üzerine ciddi endişeler yaşamaya başladı. Bu nedenle İsrail, Yemen'in Direniş Eksenine katılmasının önüne geçebilmek için, Arap ülkelerinin derhal Tel Aviv yönetimi ile ilişkileri normalleştirmesi gerektiği algısı yaratmaya çalışıyor. “
Arap liderlerinin ortak bir ordu kurmayı başaramaması, Tel Aviv yönetimi ile ilişkileri normalleştirmek yönünde ilerlemelerine sebep oldu
Arap işleri uzmanı Majed Ghanad Bashi, Arap ülkeleri arasındaki bölünmeler ve özellikle de Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki ayrılıkların, Arap ülkelerini İsrail ile normalleşmeye ve gasıp İsrail ile yakınlaşmaya götüren bir diğer sebep olarak görüldüğünü vurguladı. İranlı siyasi uzman, Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki mevcut bölünmelerin, içinde bulunduğumuz dönemde açık bir şekilde ortaya çıktığını ve Amerika'nın sponsorluğundaki Arap ortak askeri cephesi projesinin başarıya ulaşamadığını vurguladı.
Başta Suudi Arabistan olmak üzere, Arap ülkelerinin bu ortak orduyu kurmak konusunda bir hayal kırıklığı yaşadığına işaret eden İranlı uzman, İsrail rejimi ile yakınlaşarak bu zayıflıklarını tolere etmeye çalıştıklarını ve bunun neticesinde Arap liderlerinin İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için birbirleri ile yarışa girdiklerini belirtti.
Bölgesel şartlar, Arap ülkelerinin İsrail rejimi ile ilişkileri normalleştirmesi için uygun değildir
İranlı Arap işleri uzmanı siyasi analist Majed Ghanad Bashi, konuşmasının geri kalanında Gazze'deki büyük protestolara değindi. İranlı uzmana göre, geçtiğimiz aylarda Gazze Şeridi ve İsrail sınırına yakın bölgelerde Filistinliler tarafından başlatılan dev protesto dalgası, Arap liderlerin İsrail ile ilişki kurması için yaratılan atmosferi bozu. Arap ülkelerinde yaşayan vatandaşların büyük kısmı, ülkelerinin gasıp Siyonist rejim ile ilişki kurmasını istemiyor. Bu sebepten dolayı Arap hükümetleri vatandaşlarının düşüncelerini ezip geçerek Siyonist rejim ile kolayca ilişkileri normalleştiremez. Dolayısıyla bu noktada mevcut şartların, Arap ülkelerinin Siyonist rejimin sevgisini kazanmak ve ilişkilerini normalleştirmek için uygun olmadığını söyleyebiliriz.
Kaynak: Al-Waght
Çeviri: Merve Soydaş