İNTİZAR - Dünya medyası hala “İran'ın Suriye'den çıkışı, ya da çıkarılması” meselesini gündemde tutuyor. İran'ın Suriye'yi teröristlerden temizlemek konusundaki güçlü yardımı ve Suriye güçleri ile işbirliği içerisinde devletin kontrolünden çıkan bölgelerin büyük kısmının geri kazanılmasının ardından Batı, Suriye yönetimi ile İran arasında bozgunculuk yaratmanın imkânsız olduğunu gördü. Bundan dolayı, Batılı ülkeler, İran'ı Suriye'den çıkarması için Rusya'ya yöneldi. Ne var ki, yıllardan beri bu talebe şiddetle karşı çıkan Rusya yönetimi, hala reddetmeye devam ediyor.
Rusya'nın pozisyonu
Son günlerde, Suriye yönetiminin Amerika ve İsrail tarafından meşru hükümet olarak kabul edilmesi karşılığında Rusya'nın, İran'ın etkisini sınırlaması için düzenlenecek üçlü bir anlaşma hakkında bir kongre düzenleneceği haberleri yayınlandı. Haberlere göre bu sayede Rusya Washington'dan, ekonomik yaptırımların kaldırılması hususunda bir avantaj elde edecek.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova konu üzerine yaptığı açıklamada, Moskova'nın İran güçlerini Suriye'den çıkarması karşılığında Washington ve Tel Aviv'in, Beşar Esad yönetiminin meşruiyetini kabul etmesi haberlerin “gülünç ve gerçek dışı” olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Geçtiğimiz ay, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Washington'un Tahran'a yönelik baskılarının altında İranlıların Suriye'den çıkmasını beklemenin gerçekçi olmadığını söylemişti.
İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif'in Moskova ziyareti sırasında bir açıklama yapan Lavrov, şu ifadeleri kullandı: “İranlıların etkisini hem Suriye hem de tüm bölgede yok etmenin gerekliliği hakkında Amerika'dan düzenli açıklamalar duyuyoruz. Bu isteğin gerçek dışı bir talep olduğu herkes tarafından biliniyor.” Sergey Lavrov açıklamasının devamında İran'ın Suriye'nin meşru yönetimi tarafından bölgeye çağırıldığı ve Moskova ile Tahran'ın terörle mücadele konusunda Şam'a yardım ettiklerini vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Vlademir Putin de geçtiğimiz yıl Amerika ve İsrail'in aynı bağlamdaki taleplerine cevap olarak, ülkesinin İran'ı Suriye'den çıkarmak gibi bir sorumluluğu olmadığını söylemişti. Putin açıklamasının devamında “İran'ın Suriye'den çıkarılmasını isteyenler, ilk olarak güvence sağlamalı, uygun şartları yaratmalı ve teröre finans sağlamayı durdurmalıdır” Şeklinde konuşmuştu.
Rusya'nın bu konu hakkındaki pozisyonu tartışmasız bir şekilde açıktır. Rusya'nın konuya müdahil olmamasının birkaç nedeni vardır:
Birincisi: İran – Rusya ilişkileri, şu anda stratejik boyutlu bir ilişkidir. İki ülke arasında, taraflardan birinin taviz veremeyeceği ortak çıkarlar vardır. Bu çıkarlar iki ülkeyi Amerika ve Batı ile ilişkiler konusunda ortak bir noktada buluşturuyor. Zira Amerika ve Batılı ülkeler, İran ve Rusya'nın küresel etkilerini sınırlandırmak istiyor. Washington yönetimi, bu temel üzerinde iki ülkeyi zayıflatmak için yaptırımlar dayatıyor. Ancak Çin ve Hindistan gibi bazı ülkelerin ittifakı, bu yaptırımların şiddetini azaltıyor. Dolayısıyla Amerika ve Batı'nın İran ile Rusya'yı zayıflatmak üzere tüm girişimleri başarısızlıkla son buluyor.
İkincisi: Suriye yönetiminin çağrısına dayanarak bölgeye giden İran, tamamen meşru yollarla Suriye'de bulunuyor. İran'ı Suriye'den çıkarıp çıkarmayacağına karar verecek olan tek otorite, Suriye yönetimidir. Bu çerçevede İranlı yetkililer, Suriye yönetiminin talep etmesi durumunda ülkeden çıkmaya hazır olduklarını defalarca vurguladı.
Suriye bugün terörle mücadele ve silahlı terörist grupları yok etme projesinin tamamlanması için İran'a hala ihtiyaç duyuyor. Bunun yanı sıra, İran ve Suriye arasındaki derin stratejik ilişkiler, üçüncü bir tarafça değiştirilemez. İran'ın Suriye'ye yardım etmek için tüm ülkelerden önce davranması bunun en büyük kanıtıdır.
Üçüncüsü: Rusya ve İran, Suriye'de aynı cephede savaşıyor. İki ülkenin Suriye'deki çıkarlarının farklı olduğu doğrudur, ancak iki ülke arasındaki ortak noktalar ihtilaflı noktalardan daha çoktur. Gerçek şu ki, iki ülkede Suriye'den terörü kovmak ve Suriye halkının güvenliğinin yeniden sağlanması için çalışıyor. Rusya İran'ı elindeki koz olarak görüyor ve bu kozla Amerika, İsrail ve hatta Batı'ya bile baskı yapabiliyor. Bundan dolayı Moskova'nın İran'ı Suriye'den çıkarmaya çalışacağı düşünülemez.
Dördüncüsü: Rusya İranlıları Suriye'den çıkarmak isterse, bunu yapabilir mi? Bunu yapmaya hakkı var mı? Rusya, Suriye'nin üzerinde bir vesayet sahibi değildir. İşin sonunda Suriye kararlarını bağımsız olarak alır. Rusya da aynı şeyi savunuyor ve bu konuda taviz kabul etmiyor. Bundan dolayı, Moskova'nın bu konuya müdahale etmesini ve Suriye yönetimine kendi görüşünü dayatmasını olasılık dışı görüyoruz. Bunu varsaymış olsak bile, Suriye böyle bir dayatmayı kabul etmeyecektir.
Sonuç olarak, Batı'nın Suriye üzerine kurduğu tüm planları başarısız oldu. Artık onlar da bu konuyla ilgilenmiyorlar. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Petersburg'da düzenlenen Uluslararası Ekonomi Forumu'nda bunun nedenini şu sözlerle açıkladı: “Çünkü Batı ülkeleri, Suriye için yazdıkları senaryoları gerçekleştiremedi. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı devirme planları başarıya ulaşamadı. Esad'ın koltuğunu terk etmesi zorunluluğu hakkındaki açıklamaları, hiçbir işe yaramadı.”
Zakharova açıklamasına şu sözleri ekledi: “Bugün Suriye'de terör henüz tam olarak yenilmemiştir, ancak en azından durdurulmuştur. Bu ülkenin vatandaşlarına yeni bir gelecek ve güvenli bir hayat kurmak için gerçek bir imkan sağlanmıştır. Batı ülkeleri, Suriye'ye olan tüm ilgisini kaybetmiştir.”
Kaynak: El-Waght
Çeviri: Merve Soydaş