İNTİZAR - İsrailli tarihçi ve eski milletvekili Mordechai Baron tarafından kaleme alınan bir kitap, “İsrail” tarihinin en büyük başarısızlıklarından birini gündeme getirdi. 1973 yılındaki Ekim savaşı sırasında İsrail Güvenlik Bakanı olan Moşe Dayan'ın başarısızlığını dile getiren kitaba göre, Dayan özellikle savaşın ilk günlerinde İsrail ordusunun aldığı yenilgilerde önemli bir pay sahibiydi.
Kitaba göre, bu savaşta Siyonistler için en büyük fiyasko, Dayan'ın o dönem savaşı engelleme imkânı olan Mısır lideri Enver Sedat'ın mesajlarını reddetmesi oldu. Tarihçi olaya dair, “Savaşın ilk günlerinde Dayan Arapların İsrail'i yok edeceğine inandığı için büyük bir kaygı ve panik hali yaşıyordu” sözlerini kullandı.
Amerikalı tarihçi ve araştırmacı Tom Siegfried de, bahsi geçen kitabı incelemesi üzerine “Haaretz” gazetesine o günlere dair uzun bir makale yazdı. Makalede, İsrail'in nükleer seçeneği konusuna değindi ve bunun İsrail tarihinin en önemli olaylarından biri olduğunu ifade etti.
Bunun yanı sıra, yazar söz konusu savaş sırasındaki Güvenlik Bakanı olan Dayan'ın o dönem Başbakanı Golda Meir'a nükleer seçeneğe başvurma önerisinde bulunduğu ve bu alışılagelmeyen silahın hazırlanmasını istediğini ortaya koydu. Bu bağlamda yazar, Dayan'ın o günlerde acınası bir halde olduğunu ve bundan dolayı bir sonraki İsrail Başbakanlık seçimlerinde listede yer almadığını yazdı.
Eski Mossad Başkanı Efraim Halevy de, 1973 yılının Ekim ayında gerçekleşen savaşın ilk günlerinde İsrail ordusunun feci bir durumda olduğunu gösteren kanıtlar ortaya koydu. Tüm bunlar, İsrail'in bu savaşta yenilgiye ne kadar yakın olduğunu net bir şekilde gösteriyor. O dönem Mossad'ın Washington'daki temsilciliğinin başkanı olan Halevy, CIA'in başkan yardımcısının kendisini ofisine davet ederek çok zor bir konuşma yaptıklarını vurguluyor.
Geçtiğimiz günlerde, İsrail'in güneyinde yer alan Aşdod şehrinde düzenlenen bir konferansta konuşan Halevy, savaşın üçüncü gününde İsrail ordusu büyük yenilgiler yaşadıktan sonra CIA başkan yardımcısı tarafından bir oturum düzenlemek üzere çağırıldığını söyledi. Yahudi gazetesindeki haberinde şöyle devam etti, Amerikalı bir üst düzey yetkili savaşın son iki gününde Washington'un İsrail'den bir mektup aldığını ve mektupta Amerika'dan Siyonist silah depolarını doldurmasının istendiğini söyledi. Çünkü silah depolarının İsrail'in Suriye ve Mısır ordusuyla girdiği savaşta verdiği kayıplar yüzünden boşaldığı belirtildi. CIA başkan yardımcısının söylediğine göre Tel Aviv'den ulaşan mesaj İsrail'in durumunun 1948 yılındaki “Bağımsızlık” savaşından çok daha büyük bir tehlike içerisindeydi.
Halevy Amerikalı yetkilinin kendisine şöyle söylediğini ekledi: “Bizler göndereceğimiz silahların zafer kazanmaya yardım edip etmeyeceğini bilmemiz gerektiği için savaş başladıktan üç – dört gün sonra İsrail'in durumunun nasıl olacağını öğrenmek istiyoruz. Çünkü ABD her zaman kazananlara destek verdi. Dolayısıyla şimdi İsrail ordusundan resmi bir özet almak zorundayız.”
Eski Mossad Başkanı Halevy'nin sözlerine göre, ismi açıklanmayan Amerikalı bir yetkili aynı oturumda kendisini, eğer Washington gün sonuna kadar, İsrail'in durumu hakkındaki gerekli raporu almazsa yardım etmemekle tehdit etti.
Halevy, Yahudi gazetesindeki sözlerine şöyle devam etti: “İsrail, Washington'un isteğine cevap verdi ve ABD Savunma Bakanlığına gereken bildiriyi gönderdi. Ancak İsrail'in resmi bildirisinin içeriği açıklanmadı. Bununla birlikte Amerikalılar Tel Aviv'den bu raporu aldıktan sonra İsrail'e istediği silahları temin etmeye karar verdi.”
Halevy, Amerika'nın silah treninin savaşta zaferin (!) sebebi olmadığını iddia ederek, asıl sebebin Amerikalıların İsrail ordusuna günde 24 saat Amerikan uydularının Suriye ve Mısır cephelerindeki savaş alanlarından çekilmiş fotoğrafları sağlaması olduğunu öne sürdü. Yahudi gazetesine göre, Eski Mossad şefi Efraim Halevy, Aşdod'da düzenlenen konferansta yaptığı açıklamada, bu durumun İsrail ordusuna savaşın çözümü için operasyonlarını belirleme ve strateji oluşturma fırsatı verdiğini sözlerine ekledi.
Kaynak: Raialyoum
Çeviri: Merve Soydaş