İNTİZAR - İsrail rejimi halihazırda Batı Asya bölgesinde nükleer silahların tek sahibi iken, son zamanlarda basında çıkan haberlerde Tel Aviv'in nükleer yeteneklerini genişletmek için gizli yeni çabalar başlattığı söylendi.
Guardian gazetesine göre, inşaat çalışmaları bağımsız bir uzman grubu olan Uluslararası Bölünen Malzeme Paneli (IPFM) tarafından Perşembe günü yayınlanan yeni uydu görüntülerinde açıkça görülüyor. Üzerinde çalışılan alan, kubbeli reaktörün güney ve batısında birkaç yüz metre boyunca ve çöl kasabası Dimona yakınlarındaki Shimon Peres Negev Nükleer Araştırma Merkezi'ndeki yeniden işleme noktasıdır.
Tel Aviv'in ilk nükleer silahlarını 1967 yılına kadar ürettiğine inanılıyor ve 80 ile 400 nükleer savaş başlığı olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca İsrail rejimi, faaliyetleri hakkında bilgi vermeyi ve uluslararası kuruluşların nükleer tesislerini ziyaret etmesine izin vermeyi reddetmenin yanısıra, nükleer silah gücü ABD ve Batı'nın desteği sayesinde bölgedeki diğer ülkelerin toprak bütünlüğünü uluslararası baskı korkusu olmadan tehdit etmeye devam etti. Eylemleri bölgede büyük ölçüde istikrarı bozuyor.
İsrail nükleer bombalarının tarihi
İsrailliler nükleer silah araştırmalarına 1948'deki rejim bildirgesinin ilk günlerinden itibaren başladılar. 1949'da İsrail Ordusu Bilimsel Birliğinin özel bir birimi, uranyum rezervlerini keşfetmeyi amaçlayan Negev Çölü'nün iki yıllık jeolojik araştırmasına başladı.
Program, 1952'de İsrail Atom Enerjisi Komisyonu'nun (IAEC) kurulmasıyla bir adım daha ileriye gitti. Başkanı Ernst David Bergmann, İsrail bombasını savundu çünkü “İsrail Devleti'nin kendi savunma araştırma programına ihtiyacı var, böylece biz bir daha asla kesime götürülen kuzu gibi olmayacağız".
İsrailliler reaktörü tasarlamak ve inşa etmek için Fransızlardan yardım istedi. İki taraf arasındaki nükleer işbirliği 1950'lerin başında Fransa'da 40 megawatt'lık bir ağır su reaktörü ve Marcule'de bir kimyasal işleme tesisinin inşası ile başladı.
1956 sonbaharında Fransa, İsrail hükümetine 18 megavatlık bir araştırma reaktörü sağlamayı kabul etti. Ancak birkaç hafta sonra “Süveyş krizinin” başlaması durumu dramatik bir şekilde değiştirdi. Süveyş Kanalı'nın Temmuz ayında Mısır tarafından kapatılmasının ardından, Fransa ve İngiltere, Tel Aviv'i Mısır'la barış güçlerini kanalı işgal etmek ve yeniden açmak için savaş başlatmaya çağırdı. Süveyş krizinin ardından, Avrupa hükümetleri İsraillilerin nükleer silah sahibi olmalarına verdiği desteği artırdı.
3 Ekim 1957'de Paris ve Tel Aviv, 24 megavatlık bir reaktör inşa etmek için değiştirilmiş bir anlaşma imzaladılar. Kompleks, Negev Çölü'ndeki Dimona'da Fransız ve İsrailli teknisyenler tarafından Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) denetim rejiminin dışında gizlice inşa edildi.
Projeyi gizli tutmak için Fransız gümrük yetkililerine, reaktör rezervinin en büyük bileşenlerinin Latin Amerika'ya gönderilen bir tuzdan arındırma tesisinin parçası olduğu söylendi.
Dimona, iki yıl sonrasına kadar bir nükleer bölge olarak gizli kaldı. Başbakan David Ben-Gurion Aralık 1960'da Dimona kompleksinin "barışçıl amaçlarla" inşa edilmiş bir nükleer araştırma merkezi olduğunu ilan edene kadar İsrailli yetkililer kompleksi bir tekstil fabrikası veya tarım ve metalurji araştırma merkezi olarak adlandırdı.
1960 yılının Aralık ayı başlarında CIA, Tel Aviv'in nükleer silah arayışını detaylandıran bir rapor yayınladı. İsrailliler, yalnızca Amerikalı müfettişlerin nükleer tesislerini ve gizli faaliyetlerini ziyaret etmesine izin vermeyi kabul etti.
ABD müfettişleri 1960'larda Dimona'yı yedi kez ziyaret ettiler, ancak çoğu, rejimin ziyaretlerin zamanlaması ve takvimi üzerindeki sıkı denetimi nedeniyle orada neler olup bittiğine dair doğru bir resim elde edemedi. İsrailliler sahte kontrol odası panelleri kuracak kadar ileri gittiler ve tesisin belirli alanlarına erişimi olan asansörleri ve koridorları duvarlarla kapladı.
Amerikan istihbaratı ve siyasi yetkililer, İsrail'in nükleer programının doğasının barışçıl olmadığı açık olsa da, ABD hükümeti önleme konusunda hiçbir adım atmadı.
Arap-İsrail savaşları sırasında nükleer silah üretimi
1968'in başlarında CIA, İsrail rejiminin başarıyla nükleer silah üretmeye başladığı sonucuna varan bir rapor yayınladı. Tahmin, CIA Bilim ve Teknoloji Müdürlüğü başkanı Carl E. Duckett ile hidrojen bombasının babası Edward Teller arasındaki gayri resmi bir sohbete dayanıyordu. Teller, İsraillilerin bir bomba inşa etme yeteneğine sahip olduğuna, CIA ise İsrail nükleer testleri yapabileceğine ihtimal vermiyor, çünkü asla gerçekleştirilemeyeceğine inanıyordu.
İsrail'in nükleer cephaneliğinin gerçek boyutu ve bileşimi belirsizdir ve birçok - çoğu zaman çelişkili - tahmin ve raporların konusudur. Rejimin 1967'de iki bombaya sahip olduğu ve Başbakan Levi Aşkol'un Arap ülkeleriyle Altı Gün Savaşı sırasında iki bombanın yapılmasını emrettiği bildirildi. İsraillilerin ayrıca Ekim 1973'te Yom Kippur Savaşı'nı kaybetme korkusuyla 13 adet 20 kilogramlık atom bombası yaptıkları, İsrail rejiminin nükleer kapasitesinin doğası gereği savunma amaçlı olmadığını ve rejimin bu silahı savaşlarda kullanmaya tamamen hazır olduğunu gösteren eylemler meydana getirdiği bildirildi.
Kaçak nükleer teknisyenin ifşasının ardından büyük skandal
1990'ların ortalarında Tel Aviv, 100 ila 200 nükleer savaş başlığı yapmaya yetecek kadar bölünebilir malzeme üretmişti. 1986'da, Dimona nükleer reaktöründeki bir yeraltı bomba fabrikasında İsrail nükleer savaş başlıklarının fotoğrafları British Sunday Times gazetesinde yayınlandı. En önemli açık, İsrailli nükleer teknisyen Mordechai Vanunu tarafından yapıldı. Ayrıca, bazı uzmanların İsraillilerin o sırada 100 ila 200 nükleer silah depoladığı sonucuna varmasına neden olan yeni bir dizi süper gizli tesisin gizli inşasını ortaya çıkardı.
1990'ların sonlarında, yayınlanan bazı tahminler bile işgal altındaki Filistin topraklarında 400 nükleer silah olabileceğini öne sürdü.
Vanunu daha sonra İtalya'da Mossad ajanları tarafından kaçırıldı ve bir kargo gemisiyle işgal altındaki topraklara getirildi. Mahkeme onu vatana ihanet ve casusluk suçlarından yargıladı ve 18 yıl hapis cezasına çarptırdı. 2004 baharında, Vanunu hapisten salıverildi, ancak pasaport reddi, hareket özgürlüğünün kısıtlanması ve basınla iletişim kuramama gibi ciddi kısıtlamalara tabi kaldı.
2004'teki bir başka açıklamada Vanunu, Başkan John F. Kennedy suikastının İsrailliler tarafından gerçekleştirildiğini ve ABD liderinin Dimona nükleer reaktörünün faaliyetlerini açıklığa kavuşturmak için Başbakan David Ben-Gurion üzerindeki baskılarından kaynaklandığını belirtti. “Bu, 2009'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda devrik Libya diktatörü Muammer Kaddafi tarafından da tekrarlandı.
Batı sessizliğinde İsrail nükleer tehditleri
Şimdiye kadar Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'nı ve diğer nükleerle ilgili paktları imzalamayı reddeden İsrail rejimi, tehditkar nükleer programını Batı'nın da desteğinden kaynaklanan güvenle sürdürüyor.
Bununla birlikte, İsrail rejiminin nükleer silahları bir askeri denge meselesi değildir ve rejim, bölgede tek nükleer silah sahibi olan güçtür. İsrailli yetkililer İran'ı defalarca nükleer saldırı ile tehdit etti, örneğin Eylül 2016'da Dimona nükleer tesisine yaptığı ziyaret sırasında, Başbakan Benjamin Netanyahu İran'ı tehdit etti. "Bizi tehdit eden her ülke, kendisini benzer bir riske atar" ifadelerini kullandı.
Şimdi barışçıl İran nükleer programı konusunda son derece telaşlı ve hassas ve hatta İran'ın bu alandaki bilimsel gelişmelerinin yolunu kapatmaya çalışan Batı'nın nükleer programı genişletmeye yönelik İsrail'in gizli planına sağır kulağı hakkındaki ifşaatlar, Batı ülkelerinin ikiyüzlü yaklaşımını dünyaya daha da net gösteriyor.
Al-Waght