İNTİZAR - Yemen krizini çözme müzakereleri daha ciddi hale gelirken, BM Yemen özel elçisi Martin Griffiths İran'ı ziyaret etti ve İranlı yetkililerle yedi yıllık savaşın çeşitli yönlerini ve barışa ulaşmanın yollarını tartıştı. Kısa bir süre sonra Ummanlı bir heyet Sana'ya uçtu ve Yemenlilere, Sana havaalanının belirli koşullarla yeniden açılmasını, yangının durdurulmasını, gemilerin Hudeyde limanına girmesine izin verilmesini ve yıkıcı krize nihai bir çözüm oluşturabilecek barış görüşmelerinin düzenlenmesini içeren dört maddelik bir girişimi sundu. Teklif, istifa eden Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi ve destekçileri Suudi Arabistan ve ABD tarafından memnuniyetle karşılandı.
Şimdi birçok siyasi gözlemci Ensarullah'ın teklife ve yeni diplomatik hareketlere yanıt vermesini bekliyor. Şimdi soru, yeni girişimin barışa giden yolda ne kadar ileri gidebileceğidir. Alwaght, bu soruyu yanıtlamak için İranlı bölgesel ilişkiler uzmanı Majid Ghanadbashi ile bir röportaj gerçekleştirdi.
Griffiths, Suudi Arabistan'ın lehine bir savaş sonu istiyor
Griffiths'in İran ziyaretine ilişkin değerlendirmesinde Ghanadbashi, BM'nin Yemen kriziyle ilgili eylemlerinin Suudi, Amerikan ve İsrail taleplerinin yanında yer almanın tüm özelliklerini taşıdığına inanıyor. Şu anda, Suudi ve Amerikan taleplerine yanıt veren Griffiths, savaşı sona erdirmeyi ve Arap saldırganlık kampında herhangi bir telafi maliyetini önlemeyi amaçlıyor.
"Batılı ve Suudi siyasi yetkililer artık Yemen'deki savaşın devamının çıkarlarına aykırı olduğuna inanıyorlar, bu yüzden aşırı maliyetlere maruz kalmadan sona erdirmek için her türlü adımı atmaya çalışıyorlar. Aslında, BM elçisinin İran'daki diplomatik çabalarının büyük kısmı, krizin sona ermesinin, üyelerinden biri Yemen olan İran liderliğindeki Direniş Ekseni için bir zafer olarak görülmediği bir durum yaratmayı amaçlamaktadır".
Ghanadbashi, elçinin İran gezisinin bir geçmişi olduğunu ve merkezi noktasının savaşın sonu olduğunu sözlerine ekledi. Yemen krizinin yadsınamaz gerçeği, savaşın devamının Suudi Arabistan'ın ve Ensarullah'ın çıkarlarına aykırı olacağıdır. Bu, Suudi yöneticilerin ordularının isyan ve darbe olasılığı konusunda endişelenmelerine neden oldu.
"Tarih, savaştaki yenilginin ve karışıklığın siyasete askeri müdahale olasılığını artırdığını göstermiştir, özellikle de Suudi Hava Kuvvetleri personelinin çoğunluğunun yabancı eğitimli olduğu dikkate alındığında. Bu, Veliaht Prens Muhammed bin Salman'a savaşın geleceği konusunda endişelenmesi için her türlü nedeni veriyor. Bu yüzden gözü, Yemen'de büyük etkisi olan bir ülke olarak İran'ın arabuluculuğunda".
Griffiths Batı-Suudi çıkarlarını temsil etse de, İran ziyareti hasımların Tahran'ın Yemen gelişmelerinde etkili bir aktör olarak rolünü kabul ettiğini gösteriyor.
"Batılıların İran'ın Yemen krizine müdahil olmasını, Tahran'a maliyet getirmesini istediklerini, yani İran'a istenmeyen maliyetler yüklemeyi amaçladıklarını dikkate almalıyız".
Umman'ın dört maddelik önerisinin uygulanması için ön koşullar var
Umman barış girişimini detaylandıran Bay Ghanadbashi, bu tür önerilerin yeni olmadığını belirtti. Ancak ateşkes aşamasına gelmeden önce bunlar gerekli. Krizden çıkışı kolaylaştırıcı olabilirler.
"Yine de, Umman önerisinin uygulanmasının Suudi tarafının taviz vermeden savaşı sona erdirmek için olduğunu bilmeliyiz. Farklı bir ifadeyle, Riyad ve Batılı patronları Yemen halkına uygulanan boğucu hava, deniz ve kara ablukasının kaldırılmasını istemiyorlar".
Ensarullah, askeri zaferlerinden siyasi olarak yararlanmalı
Görüşmenin sonunda Bay Ghanadbashi, ateşkesin geleceği hakkında yorumda bulundu ve şu anda Ensarullah Hareketi'nin savaş alanında ideal bir konuma sahip olduğunu söyledi. Askeri kazanımları da ona özel bölgesel ve uluslararası profil kazandırıyor.
"Bu gibi durumlarda, Ensarullah'ın askeri kazanımlarını ülkenin gelecekteki denklemlerinde konumunu ve gücünü oluşturmak için siyasi başarılara dönüştürmek adına dinamik kararlara ihtiyacı vardır. Ateşkes ve barış müzakerelerini savunmak Ensarullah için olumlu bir seçim olabilir, ancak müzakere gündeminin Suudi-Batı çıkarlarına hizmet etmeyeceğine dair güvencelere ihtiyacı var".
Al-Waght